Een faillissement kan zowel door een schuldeiser als door de schuldenaar zelf aangevraagd worden. De schuldenaar kan een bedrijf betreffen maar ook een particulier persoon. Een schuldeiser kan alleen met tussenkomst van een advocaat het faillissement van zijn schuldenaar aanvragen. Dit kan binnen relatief korte tijd bewerkstelligd worden. De kosten hiervan zijn in vergelijking tot een lange procedure en meerdere beslagmaatregelen, relatief beperkt. Een nadeel is wel dat een schuldeiser via een faillissementsaanvraag andere schuldeisers niet te snel af kan zijn. Door het snel instellen van een incassoprocedure is dat wel mogelijk.

Voor de aanvraag van een faillissement namens de schuldenaar is de bijstand van een advocaat niet wettelijk verplicht. Omdat in veel gevallen recht zal bestaan op gesubsidieerde rechtsbijstand, valt de inschakeling van een advocaat in de meeste gevallen wel aan te raden.

De aanvraag gebeurt via een verzoekschrift bij de rechtbank. Hiervoor worden griffierechten verschuldigd. De rechtbank zal het faillissement uitspreken wanneer er sprake is van meerdere schuldeisers.

Failliet verklaren

Wanneer de rechter het faillissement uitspreekt, wordt door de rechter een curator benoemd. Deze curator zal het vermogen en de schulden van de schuldenaar inventariseren. Daarna zal het vermogen te gelde worden gemaakt en worden verdeeld onder de schuldeisers. Daarna wordt het faillissement opgeheven. Bij een rechtspersoon betekent dit ook het einde van de rechtspersoon. Bij een natuurlijk persoon is dat uiteraard niet het geval. De overgebleven schulden blijven dan bestaan en de schuldeisers kunnen verdergaan met het incasseren van hun vordering, bijvoorbeeld door middel van beslag en ook door het indienen van een nieuwe faillissementsaanvraag.